Intelligente klimaatoptimalisatie met en voor tuinders (KlimOp-AI)

In het project KlimOp worden technieken uit de artificiële intelligentie (AI) gebruikt om de Vlaamse tuinder een beter inzicht te geven in zijn serreklimaat en zo de klimaatregeling te verbeteren. Hiervoor worden data uit de klimaatcomputer geanalyseerd en gecombineerd met plantinzichten bekomen via plantsensoren. Dit project richt zich op verwarmde teelten, waaronder tomaat, sla, paprika en aardbei, maar de resultaten zullen ook hun toepassing vinden bij andere teelten.

Dit is een vierjarig LA-traject dat start op 1 september 2021. Dit project wordt uitgevoerd door twee partners. Het KennisCentrum Energie van de Thomas More hogeschool neemt het klimaattechnische deel voor zijn rekening en het laboratorium voor Plantecologie van de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen, Universiteit Gent zal de interactie tussen klimaat en plant en de communicatie met de plant via plantsensoren uitwerken. Het project wordt opgevolgd door een uitgebreide begeleidingsgroep, bestaande uit onder andere 11 telers, 8 toeleveranciers en teeltvoorlichters en 7 onderzoekscentra.

Verbeteren van de klimaatregeling in de serre
AI zal zorgen voor nieuwe inzichten in de klimaatregeling van de serre. Dit zal de individuele teler helpen om klimaatonregelmatigheden te detecteren en beslissingsvragen te beantwoorden om de regeltechniek van de serre aan te passen. Dit leidt tot betere plantcondities, energiebesparing en emissiereducties.

Het project zal starten met bedrijfsspecifieke analyses samen met 24 individuele tuinders. Naast het verbeteren van de klimaatregeling, zullen deze analyses demonstreren wat de mogelijkheden zijn van AI-technieken, al dan niet aangevuld met bijkomende plantmetingen. Indien nodig worden ook bijkomende experimenten opgezet in de nieuwe klimaatkamers bij Thomas More.

De generieke adviezen die uit deze individuele analyses worden gehaald, zullen bovendien voor de brede groep van tuinders toegankelijk gemaakt worden. Ook tuinders die zelf niet actief aan de slag gaan met hun klimaatdata, zullen op die manier gebruik kunnen maken van de projectresultaten.

Wetenschappelijk onderbouwde bedrijfsspecifieke analyses en adviezen zijn toegepast bij 24 individuele tuinders. Deze groep bestond uit 9 pilootbedrijven en 15 implementatiebedrijven. Het doel was om de klimaatsturing te optimaliseren, gebaseerd op een analyse van de historische gegevens van het serreklimaat en gevalideerd met plantgegevens. Dit zal resulteren in een hogere productie, lagere ziekte- en plaagdruk, lagere productiekosten, lager energieverbruik en lagere CO2-uitstoot.

Er is gebruik gemaakt van plantsensoren om het gewenste klimaat van de plant te achterhalen. Dit heeft geleid tot een efficiënter gebruik van klimaatinfrastructuur, energie en CO2-uitstoot.

Generieke adviezen op het gebied van klimaatregeling binnen de ruime verwarmde glastuinbouwsector zijn afgeleid en breed verspreid. Dit wordt onder andere bereikt door het geven van infosessies, het integreren van richtlijnen op de website van Thomas More en via publicaties.

De introductie van AI in de glastuinbouwsector is gerealiseerd door de werkwijze die is toegepast bij de 24 praktijksituaties te gebruiken als voorbeeld. Dit zorgt ervoor dat bedrijven in de toekomst meer openstaan voor ondersteuning door AI.

Deze doelstellingen vertalen zich in de volgende KPI's aan het einde van het project: KPI1 'unieke bedrijven': 104, KPI2 'aantal implementaties': 150, KPI3 'vervolgtrajecten': 5.