Infinizio. De grafische partituur als tool in de uitvoering van de muziek van Wim Henderickx
In het onderzoeksproject Infinizio buigt Labo XIX&XX zich over het werk van Wim Henderickx (1962-2022), in samenwerking met componist en muziekpedagoog Diederik Glorieux, die bijna twintig jaar lang Henderickx’ assistent was. Nu Glorieux zich noodgedwongen over Henderickx’ nalatenschap ontfermt, komen een aantal thema’s naar voren die de duurzame ontsluiting van dit oeuvre aangaan. Dit brengt een zekere urgentie met zich mee: naarmate de tijd verstrijkt, bestaat immers het risico dat waardevolle inzichten en details verloren gaan, of op zijn minst minder duidelijk worden. Een van die thema’s is de uitvoerbaarheid van sommige werken door een niet-ingewijde uitvoerder.
Het project wordt uitgewerkt rond de case van Infinizio, een werk uit 2017 dat oorspronkelijk voor piano werd geschreven, maar dat ook geschikt is voor uitvoering door andere instrumenten, ensembles en zelfs zangers. Het werk heeft een flexibele structuur en is opgebouwd in verschillende delen, die elk een specifiek muzikaal idee bevatten (arabesk, melodie, ostinaat, …). In het najaar van 2022 hebben Henderickx en Glorieux intensieve gesprekken gevoerd over de grafische verwerking van deze partituur, die een hele brede uitvoering van dit werk mogelijk zou maken – bijvoorbeeld ook door kinderen, of door mensen die geen muziek kunnen lezen. Inspiratie hiervoor vonden ze in de Ars subtilior (voor de specifieke uitwerking cf. infra: Methodologie).
Aan de hand van Infinizio wordt onderzocht hoe een traditionele partituur kan worden omgezet in een grafische partituur, of een partituur met grafische elementen, om het begrip van de muziek te vergroten, en de uitvoering door een bredere groep musici mogelijk te maken. De grafische verwerking wordt afgetoetst in een reeks concerten door verschillende uitvoerdersprofielen, van kinderen tot professionele musici.
De thematiek wordt onderzocht aan de hand van volgende vragen:
• Hoe kan een partituur geïnterpreteerd en getransformeerd worden naar een grafische partituur?
• Hoe kunnen minder conventionele partituren didactisch ontsloten en toegankelijk gemaakt worden voor een breder publiek?
• In welke mate dragen de herinterpretaties en transcripties van grafische en niet-conventionele partituren bij aan een succesvolle uitvoering door verschillende doelgroepen? Welke uitvoeringsmogelijkheden bestaan er voor hedendaagse, niet-conventionele partituren?
Het project wordt uitgewerkt rond de case van Infinizio, een werk uit 2017 dat oorspronkelijk voor piano werd geschreven, maar dat ook geschikt is voor uitvoering door andere instrumenten, ensembles en zelfs zangers. Het werk heeft een flexibele structuur en is opgebouwd in verschillende delen, die elk een specifiek muzikaal idee bevatten (arabesk, melodie, ostinaat, …). In het najaar van 2022 hebben Henderickx en Glorieux intensieve gesprekken gevoerd over de grafische verwerking van deze partituur, die een hele brede uitvoering van dit werk mogelijk zou maken – bijvoorbeeld ook door kinderen, of door mensen die geen muziek kunnen lezen. Inspiratie hiervoor vonden ze in de Ars subtilior (voor de specifieke uitwerking cf. infra: Methodologie).
Aan de hand van Infinizio wordt onderzocht hoe een traditionele partituur kan worden omgezet in een grafische partituur, of een partituur met grafische elementen, om het begrip van de muziek te vergroten, en de uitvoering door een bredere groep musici mogelijk te maken. De grafische verwerking wordt afgetoetst in een reeks concerten door verschillende uitvoerdersprofielen, van kinderen tot professionele musici.
De thematiek wordt onderzocht aan de hand van volgende vragen:
• Hoe kan een partituur geïnterpreteerd en getransformeerd worden naar een grafische partituur?
• Hoe kunnen minder conventionele partituren didactisch ontsloten en toegankelijk gemaakt worden voor een breder publiek?
• In welke mate dragen de herinterpretaties en transcripties van grafische en niet-conventionele partituren bij aan een succesvolle uitvoering door verschillende doelgroepen? Welke uitvoeringsmogelijkheden bestaan er voor hedendaagse, niet-conventionele partituren?
Resultaten
Output:
Uitvoeringen van verschillende interpretaties van Infinizio.
Brochure met:
- Partituren: diverse grafische partituren en partituren met grafische elementen, alle gebaseerd op Infinizio.
- Didactische wenken en uitwerkingen hiervan.
- Ervaring, korte teksten (Diederik Glorieux, diverse professionele musici, amateurkunstenaars).
- Quotes (Wim Henderickx).
Een wetenschappelijk artikel over het didactische potentieel van grafische partituren.
Uitvoeringen van verschillende interpretaties van Infinizio.
Brochure met:
- Partituren: diverse grafische partituren en partituren met grafische elementen, alle gebaseerd op Infinizio.
- Didactische wenken en uitwerkingen hiervan.
- Ervaring, korte teksten (Diederik Glorieux, diverse professionele musici, amateurkunstenaars).
- Quotes (Wim Henderickx).
Een wetenschappelijk artikel over het didactische potentieel van grafische partituren.
AP Hogeschool Antwerpen
18/09/2023 - 15/09/2024

Eva Brodelet
AP Hogeschool Antwerpen - Blikopener contact
