Geef artistieke vorming binnen het secundair onderwijs een volwaardige plaats.
Oproep aan het Vlaams Parlement. Een waarschuwing van 13 jaar geleden wordt bewaarheid.
De Schools of Arts van de Vlaamse hogescholen, vertegenwoordigd in de werkgroep kunsten van de Vlaamse Hogescholenraad, maken zich ernstige zorgen over de toekomst van het kunst- en cultuuraanbod in het secundair onderwijs. In een recente aanpassing van de eindtermen voor het secundair onderwijs komt artistieke vorming immers volledig in de verdrukking. Vooral de eindtermen die te maken hebben met het zelf creëren van artistiek werk worden door deze aanpassing gemarginaliseerd.
De meerwaarde van kunst en het kunstonderwijs wordt niet langer onderkend door de overheid. Vlaamse scholieren missen hierdoor een belangrijke en noodzakelijke kans om zichzelf vorm te geven, hun horizon te verbreden en hun eigen creativiteit te ontwikkelen. Het is precies deze basiscreativiteit die hen later van nut zal zijn in zowel de diverse economische sectoren en creative industries als in het brede maatschappelijke veld. Creative skills moeten immers van jongs af aan gevoed worden en daarin speelt artistieke vorming een cruciale rol.
Ook biedt artistieke vorming een uitstekende ingang om alle scholieren, met welke achtergrond dan ook, vertrouwd te maken met verschillende culturen. Op die manier ontstaat een vruchtbare voedingbodem die leidt tot meer integratie, een betere kennis van elkaar en dus ook meer begrip voor elkaar.
Het is precies deze basiscreativiteit die hen later van nut zal zijn in zowel de diverse economische sectoren en creative industries als in het brede maatschappelijke veld.
In 2007 beëindigde Anne Bamford, hoogleraar aan de Wimbledon School of Arts, op vraag van de Vlaamse regering een diepgravend onderzoek naar de kwaliteit van kunst- en cultuureducatie in Vlaanderen. Haar druk besproken eindrapport formuleerde dringende beleidsaanbevelingen, en waarschuwde onder meer dat ons onderwijssysteem niet op alle plaatsen evenveel en even degelijk aandacht gaf aan kunst en cultuur. Het feit dat er vanaf het secundair geen verplichte actieve kunstbeoefening meer was voorzien in het curriculum van het leerplichtonderwijs werd ook als een pijnpunt geïdentificeerd, en Bamford riep op tot een grotere continuïteit in de artistieke vorming tussen basisonderwijs en secundair onderwijs. Dertien jaar jater, anno 2020, dreigt het kind finaal met het badwater te worden weggespoeld. Nochtans zijn kunst en cultuur wezenlijke bouwstenen van onze samenleving en is het onderwijs het aan zichzelf en de bevolking verplicht er nieuwe generaties Vlaamse burgers telkens opnieuw deelachtig aan te maken.
Zonder twijfel is de bespreking en goedkeuring van de nieuwe eindtermen, binnenkort in het Vlaams Parlement, een goede aanleiding om dieper op deze problematiek in te gaan en de juiste keuzes te maken. Het lijkt voor de Vlaamse regio, die innovatie hoog in het vaandel draagt, onwezenlijk om creatieve vaardigheden zo minachtend te behandelen in het onderwijs en in de eindtermen. Het stimuleren van creativiteit en het onderdompelen in kunst en cultuur zijn niet enkel noodzakelijk om wederzijds begrip, erkenning en verdraagzaamheid te bevorderen, maar ook om innovatie in de regio te stimuleren. Waar heel Europa resoluut in de richting van STEAM (“Science, Technology, Engineering, Arts, Mathematics”) evolueert, kan Vlaanderen er toch niet voor kiezen om met STEM achterop te hinken?
De Schools of Arts, vertegenwoordigd in de Vlaamse Hogescholenraad, roepen de Vlaamse regering en de Vlaamse parlementsleden op om zich ernstig te beraden over deze kwestie en erover te waken dat artistieke vorming een substantiële en relevante component blijft binnen het onderwijsaanbod in Vlaanderen.
- Koninklijk Conservatorium Antwerpen - AP Hogeschool
- Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen - AP Hogeschool
- Koninklijk Conservatorium Brussel - Erasmushogeschool Brussel
- RITCS - Royal Institute for Theatre, Cinema and Sound - Erasmushogeschool Brussel
- Sint Lucas Antwerpen - Karel de Grote Hogeschool
- PXL-MAD School of Arts Hasselt - Hogeschool PXL
- LUCA School of Arts
- KASK & Conservatorium – HOGENT en Howest
Gerelateerde artikels
Politieke debatfiches & investeringen in praktijkonderzoek aan hogescholen voor productiviteitsgroei
Met de verkiezingen voor de deur, zijn de meeste debatfiches en programma’s op de partijhoofdkwartieren al opgemaakt. Maar misschien is er nog ruimte voor een topic: investeer €20 miljoen extra in onderzoek van Vlaamse hogescholen om de productiviteitgroei in de samenleving mee op gang te brengen.
De return on investment van hoger onderwijs: meer dan enkel economische winst
Talentontwikkeling aan de hogescholen is de facto investeren in de toekomst van Vlaanderen en Brussel. Steeds meer Belgen halen een diploma hoger onderwijs, zo blijkt uit de Census 2021. Dat is erg goed nieuws, want de ‘return on investment’ van hoger onderwijs is veel meer dan puur economisch.
Is (hoger) onderwijs nog wel onderwerp van de verkiezingen?
De verkiezingsthema’s worden ons de laatste weken in de media en via polls om de oren geslagen. En toch blijft het rond één thema jammergenoeg opvallend stil: het (hoger) onderwijs. Dit moet anders, want elke student op de juiste plaats, geeft Vlaanderen morgen voorsprong.